Tanı Nasıl Konulur?
Tanı koymak kolaydır. Kan ve 24-saatlik idrarda at...
Hiperparatiroidizmin (aşırı parat hormon salgılanması) nedeni paratiroid bezlerin kendisinden köken alıyorsa ortaya çıkan klinik tabloya primer hiperparatiroidizm adı verilir. Başka bir nedene bağlı (kronik böbrek yetmezliği veya barsaktan emilim bozukluğu-malabsorbsiyon) olarak ortaya çıkıyor ise sekonder hiperparatiroidizm olarak isimlendirilir.
Tiroid cerrahisi, baş-boyun cerrahisi, vb. nedenlerle yaralandıkları veya damarsal beslenmelerinin bozulması sonucunda paratiroid bezlerin fonksiyon görememeleri halinde ortaya çıkan tabloya ise hipoparatiroidizm denir. Hipoparatiroidizm durumunda kan kalsiyum düzeyi düşer ve buna bağlı şikayetler ortaya çıkar. En erken bulgular el-parmak uçlarında ve ağız çevresinde uyuşma ve karıncalanmadır. Kan kalsiyumu düşmeye devam ederse şikayetler artar ve kasılmalar gelişebilir.
Primer hiperparatiroidizm toplumda görülen kan kalsiyum yüksekliğinin en sık nedenidir. Kadınlarda daha sık görülür. Olguların çoğu sporadiktir ancak bir kısmı ailesel veya diğer bazı endokrin hastalıklar ile beraber ortaya çıkabilir.
Hastaların bir kısmında hiçbir şikayet olmayabilir veya iyi bir anamnez alındığında minimal bulguların olduğu saptanır. Bu tip hastalar çeşitli nedenlerle tetkik yaptırırken tanı alırlar. Diğerlerinde ise halsizlik, kilo kaybı, bulantı, ülser gelişimi, pankreatit, kabızlık, kas, eklem ve kemik ağrısı, güçsüzlük, baş ağrısı, hafıza kaybı, psikolojik problemler, kardiyak şikayetler, böbrek taşı, idrarda kan, çok idrara çıkma ve yanma gibi şikayetler ve bulgular olabilir. Hastalığın ileri dönemlerinde böbrek taşı ve buna bağlı böbrek yetmezliği, kemik kistleri ve patolojik kemik kırıkları gelişebilir.