Meme hastalıkları içerisinde meme kanseri akla ilk gelen ve her zaman güncelliğini koruyan bir konudur. Ancak memenin iyi huylu hastalıklarının görülme sıklığı, meme kanserine oranla daha fazladır. Meme hastalıkları ile uğraşan biz klinisyenler de iyi huylu meme hastalıklarını ve meme ağrısı (mastalji, mastodini) yakınması olan kadınları günlük pratiğimizde daha sık olarak görürüz.
Memenin iyi huylu hastalıkları ile meme kanserine ait belirti ve bulguların bir kısmı ortaktır. Bu nedenle ayırıcı tanıda dikkatli olmak gerekir.
Meme kistleri
Mastit ve meme apsesi
Duktektazi
İntraduktal papillom
Yağ nekrozu
Fibroadenom
Filloid tümör (Sistosarkoma filloides)
Meme kistleri
En sık görülen meme hastalığıdır.
Daha çok 30 yaş ile menapoz arası dönemdeki kadınlarda görülür.
Tek bir kist olabileceği gibi, meme dokusu içerisinde irili-ufaklı birçok kistlerden de oluşabilir.
Sıklıkla memenin üst-dış kadranında yer alır ancak tüm meme dokusunu etkileyebilir ve her iki memede aynı anda şikayetlere neden olabilir.
Meme kistleri meme ağrısı (mastalji-mastodini) ile birlikte olabilir.
Genellikle tedavi gerektirmez, izlenebilir.
Hastayı rahatsız eden büyük kistler iğne ile boşaltılabilir.
Mastit ve Meme Apsesi
Meme dokusunun mikrobik enfeksiyonlarıdır.
Daha çok emzirme (laktasyon) döneminde meme başındaki çatlaklar nedeniyle oluşur.
Memede enfeksiyon belirtileri olan sertlik, kızarıklık, ağrı ve deride ısı artışı vardır.
Henüz apse oluşmamış sadece enfeksiyon bulguları varsa antibiyotik tedavisi uygulanabilir.
Apse gelişmiş ise mutlaka drene edilmesi (boşaltılması) gerekir. Bu işlem bazı durumlarda iğne ile yapılabileceği gibi bazen açık cerrahi drenaj gerektirebilir. Her durumda antibiyotik tedavisine uzun süre devam edilmelidir.
Duktektazi
Meme başının altında yer alan süt kanallarının genişlemesidir.
Meme başından açık renkli, sıvı kıvamda akıntıya neden olabilir.
Muayenede meme başı altında sertçe bir kitle ele gelebilir.
Ender olarak tedavi amacıyla bu bölgenin çıkartılması gerekebilir.
İntraduktal Papillom
Meme başının arkasındaki süt kanalcıklarının içinde oluşur.
Sıklıkla orta yaşlı kadınlarda görülür.
Meme başı akıntısına neden olabilir.
Akıntı çok değişik özellikte olabilir (sarı, koyu yeşil veya kahverengi renkte olabileceği gibi, bulanık veya kanlı da olabilir).
Gerektiği durumlarda içinde yer aldığı süt kanalı ile birlikte cerrahi olarak çıkartılması gerekir.
Yağ Nekrozu
Daha çok menapoz sonrası kadınlarda ve yağ dokusundan zengin olan memelerde görülür.
Travma ve enfeksiyon gibi nedenler yağ nekrozu oluşumuna neden olabilir.
Sert ve sınırları kesin olarak belli olmayan bir kitle olarak ele gelebilir. Meme derisinde çekintiye neden olabilir.
Klinik muayene ve mamografi bulguları meme kanserine en çok benzeyen iyi huylu meme hastalığıdır.
Biyopsi veya cerrahi olarak çıkartıldığında kesin tanı konur.
Fibroadenom
Meme kistlerinden sonra memenin en sık görülen hastalığıdır.
Kanser değildir ve kansere dönüşmez.
Ergenlik döneminde ve genç kadınlarda daha sık görülür.
Aynı memede birden çok veya her iki memede aynı anda fibroadenomlar olabilir.
Muayenede sınırları düzgün, hareketli, sertçe kitleler olarak ele gelir.
Genellikle 2-3 cm. çapındadırlar; nadiren çok büyük çaplara ulaşarak memede asimetriye neden olabilir.
Tedavisi gerekli görüldüğünde cerrahi olarak çıkartılmasıdır.
Filloid Tümör (Sistosarkoma filloides)
Büyük bölümü (fibroadenomlar gibi) iyi huylu tümörlerdir.
Çok hızlı büyüyebilir ancak sıklıkla iyi huylu karakterdedir.
Ender olarak kötü huylu formları da vardır.
Muayenede sertçe ve hareketli bir kitle olarak ele gelir.
İyi huylu olanların çevresinden az bir miktar normal meme dokusu ile birlikte çıkartılması tedavisi için yeterli olur.
